Interventiecardiologen maken gebruik van verschillende technieken om implantaten zonder chirurgie tot in het hart te brengen. Via technologie zoals katheterisatie schuiven ze pakweg een hartklep of stent, een buisje dat een ader van binnenuit open houdt, via de lies of pols tot in het hart. Dat is minder ingrijpend dan een klassieke operatie, waardoor ook oudere en kwetsbare patiënten voor de behandeling in aanmerking komen.
Geluidsgolven in een ballon
‘Een ander mooi voorbeeld is een intervasculaire lithotripsie, waarbij we aderverkalking met geluidsgolven verwijderen’, zegt UZA-cardioloog prof. dr. Vincent Segers. ‘Die techniek is geschikt bij hardnekkige verkalking die je met een klassieke ballondilatatie moeilijk kan verwijderen. We plaatsen een piepklein ballonnetje met twee elektrodes, een zogenaamde Shockwave-ballon. Die elektrodes veroorzaken schokgolven die de verkalking vernietigen, waarna wij een stent inbrengen. Vergelijk het met het vergruizen van nierstenen, maar dan van binnenuit. Met die techniek, die we nu zo’n vier jaar gebruiken, helpen we patiënten die anders een openhartoperatie moeten ondergaan of zelfs volledig uit de boot vallen.’
Ventiel regelt bloedstroom
Een bijkomende, erg vernieuwende therapie waarmee het UZA start, is de plaatsing van een Atrial Flow Regulator (AFR): een klein implantaat dat we tussen beide voorkamers inbrengen. Het is bedoeld voor patiënten met een verzwakte hartspier die ondanks een eerdere operatie of medicatie nog veel klachten hebben. Segers: ‘Velen zijn erg kortademig en kunnen weinig inspanningen aan. De AFR voert de verhoogde druk in hun linkervoorkamer via een ventiel af naar de rechtervoorkamer. Een kleine ingreep die een wereld van verschil kan maken. Sommige patiënten die voordien amper konden stappen, zijn naderhand weer goed te been.’
Sensor spoort drukverhoging op
Bij patiënten die alsnog een verhoogde druk in het hart opbouwen, is het zaak dat vroegtijdig te ontdekken. ‘Doorgaans bouwt die druk zich al drie tot vier weken op voor patiënten klachten krijgen. Door vroeg in te grijpen, voorkom je dat ze vocht in de longen ontwikkelen en opgenomen moeten worden’, zegt UZA-cardioloog Constantijn Franssen. Een nieuwe techniek waarmee net werd gestart, CardioMems, maakt die vroege detectie mogelijk. ‘We plaatsen een minuscule sensor in de longslagader die de druk in het hart meet. Die seint de geregistreerde data ’s nachts naar ons door, via afleesapparatuur die in een hoofdkussen is verwerkt. Vanaf een bepaalde waarde krijgen wij een alarm, zodat we de medicatie van de patiënt kunnen aanpassen en voorkomen dat het probleem escaleert.’
Het UZA is een van de eerste ziekenhuizen in Vlaanderen die met AFR en CardioMems starten. ‘In België worden geen van de drie behandelingen al terugbetaald. Dankzij het Innovatiefonds van het UZA en een extra financiële inspanning door de dienst cardiologie kunnen wij ze toch aanbieden. Of patiënten met zo’n behandeling ook langer leven, is nog niet bewezen. Wel staat al vast dat ze de levenskwaliteit sterk verhogen. En daar draait het ook om’, besluit Franssen.
