Uit onderzoek blijkt dat het eerste uur na een ernstig ongeval sterk bepalend is voor de verdere afloop. 'We spreken dan over kritieke patiënten die op meerdere plaatsen gekwetst zijn, bijvoorbeeld na een verkeersongeval', zegt MUG-verpleegkundige Harald Horions, verantwoordelijk voor de opvang van dergelijke meervoudige trauma's. Idealiter gaat er maximaal een half uur voorbij tussen de aankomst van de ziekenwagen en het moment dat de patiënt naar de operatiezaal of scanner kan. In die tijdspanne gebeuren op de spoed de eerste levensnoodzakelijke onderzoeken en behandelingen.
Rond die eerste cruciale opvang zijn nieuwe afspraken gemaakt. 'Zo roepen we de nodige specialisten – zoals de thorax- of abdominaal chirurg – al op voor de patiënt hier is, op basis van informatie vanuit de MUG. Die artsen staan dan al klaar als de patiënt wordt binnengebracht. Heel soms blijkt dat een arts uiteindelijk voor niets gekomen is, maar zo winnen we wel kostbare tijd.'
Eerste zaken eerst
Verder krijgen alle betrokken artsen en verpleegkundigen eenzelfde traumatraining, "the team approach to trauma", naar model van de European Trauma Course (ETC). Daarin wordt onder meer de algemene werkwijze bij een meervoudig trauma opgefrist. Horions: 'Om de toestand van de patiënt stabiel te krijgen, respecteer je bijvoorbeeld een strikte volgorde. Zo proberen we allereerst hevig bloedverlies, obstructie van de luchtweg of een hartstilstand uit te sluiten. Belangrijk is ook dat één zorgverlener de leiding neemt.'
Ook worden er tijdens de training workshops gegeven rond weinig gebruikte, maar soms levensreddende technieken. Horions: 'Een voorbeeld is EZ-IO: dat is het plaatsen van een toegangsweg voor medicatie via het beenmerg, met behulp van een botboor. Die techniek passen we toe als we geen infuus kunnen prikken, bijvoorbeeld bij overmatig bloedverlies.'
De nieuwe aanpak werpt alvast zijn vruchten af. 'We slagen er nu altijd in om zo'n patiënt na 20 of 25 minuten naar de dienst radiologie of het operatiekwartier over te brengen: een hele vooruitgang', besluit Horions.
