Michael is intussen twee weken klaar met de intensieve antibioticakuur van zes maanden. Wanneer hij terugblikt, voelt hij zich opgelucht dat hij de laatste weken de kuur gewoon van thuis uit kon krijgen. “Het is een intense periode geweest”, vertelt hij. “Twee weken na mijn auto-ongeval bleek dat ik een stevige infectie had aan mijn linkerbeen. Half januari startte ik daarom met een half jaar lange antibioticatherapie, maar amper één maand later moest mijn been toch ook geamputeerd worden, tot net boven mijn knie.”
Een zware revalidatieperiode volgde, eerst in het UZA waar Michael tot eind maart opgenomen bleef, en nadien in een revalidatiecentrum om te leren stappen met een prothese. “Ik was ongelofelijk blij toen ik eind mei naar huis mocht. Na vijf maanden kon ik eindelijk weer in mijn eigen bed slapen! En ik kon weer gewoon thuis zijn, bij mijn gezin.”
Herwonnen vrijheid
De intraveneuze, langdurige thuistoediening van antibiotica is mogelijk via ‘OPAT’, ofwel Outpatiënt Parenteral Antimicrobial Therapy. In overleg met je arts kan dit opgestart worden zodat je niet in het ziekenhuis moet blijven enkel en alleen voor deze therapie. In het geval van Michael, regelde de OPAT-verpleegkundige van het UZA een thuisverpleegkundige die twee keer per dag langskwam om het infuus aan te koppelen. Michael’s vrouw kreeg van de OPAT-verpleegkundige een spoedcursus om het te kunnen afkoppelen en spoelen. Eén keer per week kwam Michael nog naar het ziekenhuis voor een bloedonderzoek. Dan kreeg hij telkens ook de hoeveelheid antibiotica mee voor de week die kwam.
“Ik was heel blij dat dit kon, omdat ik terug in mijn vertrouwde omgeving kon zijn, maar vooral omdat mijn gezin me zo lang heeft moeten missen. Mijn dochter is twaalf en rondde haar lagere school af, een belangrijke periode. Dankzij OPAT kon ik die laatste dagen mee afscheid nemen van haar lagere school. Daar ben ik zo dankbaar om”, vertelt Michael. “Ik had mijn vrijheid dus terug, al moest ik natuurlijk wel zien dat ik elke ochtend om half 7 opstond en elke avond om 18u weer thuis was, voor de afspraak met de verpleegkundige. Maar dat weegt absoluut niet op tegen alle voordelen die OPAT me bood. Ik zou het dus zeker aanraden aan andere patiënten die in eenzelfde situatie zitten.”
Met een gerust gevoel naar huis
Het OPAT-programma vraagt ook wel een inspanning van de patiënt, zijn partner of familie en de organisatie vanuit het ziekenhuis. Patiënten krijgen bij de start heel wat informatie en educatie van de OPAT-verpleegkundige in het UZA zodat ze goed weten waar ze aandachtig voor moeten zijn. Vanuit het ziekenhuis is een 24/7 een hulplijn beschikbaar voor vragen. Via de UZA@home app vullen patiënten dagelijks een symptoombevraging in en meten ze hun vitale parameters met toestellen die gekoppeld zijn aan UZA@home. Het UZA@home-zorgteam volgt de patiënten zo dagelijks op samen met de behandelende medische dienst. Een thuisverpleegkundige, die in nauw contact staat met het zorgteam in het UZA, komt dagelijks langs bij de patiënt voor de verzorging.
Elke week komt de patiënt op controle in het ziekenhuis. De OPAT-verpleegkundige zorgt samen met de ziekenhuisapotheek dat patiënten wekelijks alle nodige medisch materiaal voor de thuisbehandeling kunnen meenemen. Het is belangrijk dat de patiënt met een gerust gevoel zijn behandeling thuis kan verderzetten.
Terugbetaling door het RIZIV
Een nieuwe RIZIV-overeenkomst kondigde aan dat vanaf 1 juli 2023 er ook een terugbetaling voorzien wordt voor patiënten met thuistoediening van antibiotica en antitumorale middelen. Dat was voordien nog niet het geval.
Infectiologe dr. Sabrina Van Ierssel, die het OPAT-programma medisch coördineert: “De terugbetaling van OPAT maakt het mogelijk om de zorg voor onze patiënten verder te verbeteren. Het vermijdt een onnodig lang ziekenhuisverblijf als het toedienen van intraveneuze antibiotica thuis organisatorisch haalbaar is. Door goede samenwerking binnen en buiten het ziekenhuis, en met behulp van ons digitaal patiëntenportaal UZA@home, verloopt de behandeling vlot en veilig. Zo kunnen we de impact van een ziekte op het dagelijkse leven van onze patiënten verminderen.”
“In het UZA werken we al sinds 2015 aan de thuistoediening van antibiotica (OPAT)”, vertelt prof. dr. Guy Hans, medisch directeur UZA. “Het is een verhaal van intensieve transmurale samenwerking. Verschillende medische diensten binnen het UZA worden betrokken, onder coördinatie van de dienst infectieziekten en begeleiding vanuit de ziekenhuisapotheek. Maar natuurlijk is ook de samenwerking met thuiszorgorganisaties, huisartsen en sociale werkers van cruciaal belang.”
“Dit is het zorgmodel van de toekomst”, gaat Hans verder. “Geïntegreerde multidisciplinaire zorg binnen de veilige en warme thuisomgeving van de patiënt. We gebruiken maximale ondersteuning van digitale toepassingen, maar volgens een virtueel zorgmodel dat doordrongen is van regelmatige empathische menselijke interacties.”
Dit hybride zorgmodel zal op vele transmurale zorgtrajecten kunnen toegepast worden, zowel voor acute als chronische ziektebeelden.
Informatie voor verwijzers
Meer weten over thuisopvolgingsprogramma’s?
Heb je als verwijzer meer vragen over thuisopvolging gecoördineerd vanuit het UZA? Of wil je graag patiënten includeren? Neem contact op met ons thuisopvolgingsteam via thuisopvolging@uza.be.
Voor specifieke vragen over het OPAT-programma kan je terecht op algemene.inwendige@uza.be.
