7 procent van alle zwangere vrouwen bevalt al voor 37 weken. Tot 2 procent van de te vroeg geboren baby’s is jonger dan 32 weken. Vroeggeborenen met een laag geboortegewicht zijn meer vatbaar voor infecties: een vijfde ontwikkelt een sepsis tijdens hun verblijf in het ziekenhuis. Sepsis is een levensbedreigende bloedstroominfectie veroorzaakt door bacteriën. Er bestaat een behandeling, maar toch is de kans op overlijden bij sepsis ongeveer 10 procent.
David Van Laere, CEO van iNNOCENS en neonatoloog van UZA: "We kunnen sepsis perfect behandelen met antibiotica maar het blijft een uitdaging om de eerste vaak nog onduidelijke symptomen tijdig op te pikken. Ondanks de vele gegevens die patiënten dagelijks op een NICU genereren, is de diagnose van sepsis nog steeds deels afhankelijk van het buikgevoel van de zorgverleners aan het bed. We kregen door de jaren heen als team het gevoel dat er in de data van sommige patientjes subtiele wijzigingen zichtbaar waren voorafgaand aan de detectie van de infectie. Daarmee wilden we aan de slag, omdat we misschien in de toekomst zo kinderen zouden kunnen redden."
Tot 12 uur tijdswinst
Het UZA start daarom samen met UAntwerpen iNNOCENS op. De spin-off zal een digitale technologie bouwen en ontwikkelen die 24/7 waakt aan het bedje van elke vroeggeborene, en zo zorgverleners kan helpen om bloedstroominfecties vroeger op te pikken.
Van Laere: "Samen met dataspecialisten van IBM hebben we zo’n AI-monitoring ontworpen. De technologie werd een jaar geleden in eerste testfase geïmplementeerd. In de eerste maanden hebben we kunnen aantonen dat een meerderheid van de sepsisinfecties gedetecteerd werd met een hoge gevoeligheid en bovendien eerder in het ziekteproces. De tijdswinst bedroeg 5,8 tot 12 uur ten opzichte van een medisch team.”
In de NICU van het UZA start verder klinisch onderzoek naar de mogelijkheid om de Artificiele Intelligentie (AI) in te zetten om sepsis bij te vroeg geboren baby’s vroeger op te sporen.
Hoe werkt het?
Met het klinisch onderzoek wil het team nu nagaan of een snellere detectie ook leidt tot een betere uitkomst bij bloedstroominfecties. Ouders met prematuren die binnenkort op de NICU opgenomen worden in het UZA kunnen deelnemen aan de studie die ongeveer een jaar zal duren.
De digitale technologie vergelijkt actuele gegevens van een opgenomen patient elk half uur met een algoritme. Dit algoritme werd ontwikkeld op een grote geanonimiseerde dataset van patiënten die in het verleden opgenomen werden in de NICU. De dataset bevat gegevens van sensoren, medische toestellen en observaties van zorgverleners.
Door middel van Machine Learning-technieken werd het algoritme getraind om in dit veelvoud van gegevens patronen te onderscheiden die kunnen wijzen op sepsis. De zorgverlener kan in een speciaal ontwikkelde gebruikersinterface continu de voorspelling van het algoritme opvolgen, op een transparante en verstaanbare wijze. Zo worden de zorgverleners digitaal ondersteund, maar blijven ze zelf wel zelf belangrijke en moeilijke beslissingen nemen.
Diensthoofd neonatologie prof. dr. Twan Mulder: “Met de iNNOCENS technologie zijn wij in staat onze patiënten 24/7 onbevooroordeeld te monitoren op hun risico op sepsis. Subtiele wijzigingen die wij nu in de praktijk niet altijd opmerken, pikt dit systeem wel op. We worden dus vroeger gewaarschuwd om te denken aan de mogelijkheid van een sepsis."
