Netwerk
Omdat bij systeemziekten diverse orgaansystemen betrokken zijn, moeten diverse disciplines intensief met elkaar samenwerken. ‘Het is goed voor de patiënt als we onze expertise bundelen en beslissingen over behandeling en opvolging multidisciplinair nemen’, zegt reumatoloog dr. Mark Walschot. ‘Eén keer per maand bespreken we patiënten met systeemziekten op een gestructureerd overleg. Afhankelijk van de aangedane orgaansystemen worden alle betrokken specialismen uitgenodigd – oogartsen, longartsen, nier- of leverspecialisten, dermatologen enz. Samen werken we een geïndividualiseerde behandeling op maat van de patiënt uit. Bij dringende vragen overleggen we natuurlijk ook telefonisch – samen vormen we een informeel netwerk, en ik weet wie ik het best bel als ik bijvoorbeeld een huidprobleem vermoed.’
Interstitieel longlijden
Interstitieel longlijden is de verzamelnaam voor een grote groep uiteenlopende zeldzame longaandoeningen die voorkomen in het interstitium, de ruimte tussen de longblaasjes en de bloedvaatjes. Als gevolg van ontstekingen kan zich littekenweefsel – fibrose – vormen, zodat de longfunctie achteruitgaat. De longschade die door fibrose wordt aangericht, is onomkeerbaar. Vroege diagnose is daarom erg belangrijk, zodat behandelingen kunnen worden opgestart om ontstekingen af te remmen en de vorming van littekenweefsel tegen te gaan.
De oorzaak van interstitieel longlijden is niet altijd bekend, maar het kan onder meer worden veroorzaakt door schadelijke stoffen of medicijngebruik. Bij sommige patiënten is er een verband met een onderliggende systeem- of ontstekingsziekte, zoals systeemsclerose of reumatoïde artritis. Zo’n auto-immuunziekte tast dan niet alleen de gewrichten aan, maar veroorzaakt ook fibrose in de longen. ‘Patiënten met interstitieel longlijden bespreken we daarom altijd multidisciplinair’, zegt longarts dr. Veronique Verplancke. ‘Dat doen we één keer per maand, samen met een reumatoloog, een radioloog, een patholoog en een arbeidsgeneeskundige arts. Samen beoordelen we de resultaten van de onderzoeken, stellen we de diagnose en bekijken we de gepaste behandeling. Als we auto-immune antilichamen in het bloed vinden, verwijzen we de patiënt in elk geval door naar reumatologie.’
Alert
‘Als reumatoloog ben je altijd alert voor complicaties in andere organen’, zegt Walschot. ‘Klaagt een patiënt met reumatoïde artritis over kortademigheid, dan verwijs ik hem door naar de longarts, voor beeldvorming of een longfunctieonderzoek. Eén keer per maand hebben we een multidisciplinair overleg, maar we horen elkaar vaker, ook over de ingestelde behandelingen. Sommige afweeronderdrukkende therapieën die ik als reumatoloog voorschrijf, kunnen immers bijwerkingen hebben die nefast zijn voor de longen en omgekeerd.’
