Vaker dan vroeger worden in het UZA patiënten met een wervelkolomtrauma binnengebracht, dikwijls breuken van de wervelkolom die al dan niet gepaard gaan met zenuwuitval. 'Zeker als er zenuwschade dreigt, opereren we dan heel snel om de schade te beperken en de kans op herstel te optimaliseren. Als een stukje bot of een bloeding op het ruggenmerg drukt, moeten we zo snel mogelijk weer ruimte creëren voor de zenuwstructuren. Vaak ook moeten we de wervelkolom stabiliseren. Later volgen dan soms nog operaties om pijn of minder goed functioneren te voorkomen', zegt neurochirurg dr. Niels Kamerling.
Bij zenuwuitval wordt meestal de neurochirurg als eerste gecontacteerd. Maar als de wervelkolom onstabiel blijkt en daarvoor complexe ingrepen nodig zijn, werkt hij nauw samen met dr. Jef Michielsen en dr. Niki Fransen, orthopedische chirurgen gespecialiseerd in wervelkolomchirurgie. Vaak staan ze dan samen aan de operatietafel. 'Iedereen heeft zijn eigen specialiteit, dus dat werkt goed', zegt Kamerling.
Verwacht het onverwachte
Een letsel na een ongeval stelt artsen vaak voor verrassingen. 'Het zijn vaak niet de klassieke letsels zoals die in de wetenschappelijke literatuur beschreven staan' zegt dr. Niki Fransen. 'Dat maakt het tegelijk moeilijk en uitdagend, en daarom ook is het nuttig dat iedereen vanuit zijn ervaring mee kijkt. Dat gebeurt tijdens ons wekelijkse overleg over wervelkolomproblemen, met de neurochirurgen en de orthopedisch chirurgen.' Het team bespreekt dan de meest complexe gevallen. Hoe de wervelkolom weer in balans brengen? Hoeveel wervels vastzetten? Moet de operatie vanuit de rug- of buikzijde gebeuren? 'Ook de pijnkliniek en fysische geneeskunde zijn direct betrokken, met het oog op revalidatie en pijnbestrijding. Samen gaan we voor het best mogelijke eindresultaat', vervolgt Kamerling.
Een letsel na een ongeval is vaak een uitdaging voor de chirurgen
Geregeld evalueren de artsen hun eigen aanpak. 'Dat is nodig omdat we regelmatig zaken voor het eerst zien. Deze week nog: een patiënt werd binnengebracht met een mes in zijn wervelkanaal, het zat rakelings langs de zenuwen. Op dat moment is er natuurlijk een snelle beslissing nodig, maar tijdens de wekelijkse meeting blikken we dan terug', vertelt Kamerling. Ook tussendoor overleggen de chirurgen heel vaak. Desnoods vanop afstand, met dank aan de moderne communicatietechnologie: scans en informatie zijn in een oogwenk met het hele team gedeeld.
Zeker bij zenuwbeschadiging is het bang afwachten hoe een letsel evolueert. Fransen: 'Behalve de zenuwstructuren vrij maken kun je dan als chirurg niet veel doen. De natuur moet haar werk doen. Tot zo'n anderhalf jaar is er nog herstel mogelijk.'
