Een patiënt die een zware behandeling ondergaat of wordt geopereerd, wil vooraf graag weten wat de slaagkansen zijn. De vraag is alleen: wanneer is een behandeling geslaagd? Het is mooi als de bloedwaarden weer keurig onder controle zijn of de ingreep technisch gelukt is, maar patiënten willen vooral weten hoe hun levenskwaliteit achteraf zal zijn. Kunnen ze opnieuw de trap op? Wat met hun hobby of werk? Hoe vlot kunnen ze die geopereerde knie of pols weer gebruiken?
Wereldwijd vergelijken
'Ziekenhuizen weten doorgaans goed wat de exacte resultaten van een behandeling zijn, zoals de gemiddelde overlevingsduur en de complicaties', zegt prof. dr. Jan Van Meerbeeck, coördinator longkanker. 'Maar over de levenskwaliteit na een specifieke therapie is veel minder geweten. Het wordt niet systematisch gemeten bij alle patiënten, laat staan dat ziekenhuizen zich op dat vlak met elkaar vergelijken.'
Om daar verandering in te brengen gaat het UZA als eerste Belgische ziekenhuis in zee met ICHOM, voluit International Consortium for Health Outcomes Measurement. Die organisatie werd opgericht door het Institute for Strategy and Competitiveness, de Boston Consulting Group en het Zweedse ziekenhuis Karolinkska Institutet. Met behulp van internationale teams van medische specialisten, patiëntenvertegenwoordigers en andere deskundigen creëert ze standaardsets – lijsten met criteria zeg maar – om de gezondheidstoestand van patiënten met een welbepaalde aandoening te meten. Daarbij komen zowel de objectief meetbare resultaten van de behandeling als levenskwaliteit aan bod. ICHOM helpt ziekenhuizen om die sets in gebruik te nemen en ondersteunt ze om de verkregen gegevens nadien met andere ziekenhuizen wereldwijd te vergelijken. Nu al werken zo'n 400 ziekenhuizen uit 32 landen ermee.
Mogen wij u iets vragen?
Bij wijze van pilootproject ging het UZA in 2016 al aan de slag met de standaardset voor longkanker. Alle longkankerpatiënten kregen op gezette tijden vragen over hun gezondheidstoestand. Iedereen bleek bereid mee te werken. Van Meerbeeck: 'Hoe we het in de toekomst praktisch gaan aanpakken, ligt nog niet vast. De patiënt zou de vragen kunnen beantwoorden op een tablet in de wachtkamer, met begeleiding van een zorgverlener. Zeker oudere patiënten zijn immers niet altijd vertrouwd met de nieuwe media.' Op korte termijn start het UZA ook met de vragenlijsten voor staar, kransslagaderziekten, borstkanker, darmkanker, lagerugpijn en beroerte.
Maggie De Block
Van Meerbeeck koestert alvast hoge verwachtingen. 'Met de verkregen resultaten zullen we onze behandelingen meer gericht kunnen aansturen. Daarnaast ben ik enorm benieuwd om onze data te vergelijken met die van andere ziekenhuizen.' Het initiatief speelt ook in op de toegenomen vraag van de overheid om zorgkwaliteit te meten. Ook in die zin kan de ICHOM-methode een krachtig instrument zijn, denkt Van Meerbeeck: 'Uniek is dat de meting ook rekening houdt met factoren als leeftijd, algemene gezondheid en socio-economische status van de patiënt. Alleen zo kun je correct vergelijken tussen ziekenhuizen.'
En hoe staat de Belgische overheid tegenover de nieuwe vorm van kwaliteitsmeting? 'Minister van Volksgezondheid Maggie De Block kwam spreken op ons congres in 2016', zegt Thomas Kelley van ICHOM. 'Overheden reageren positief omdat we tegemoet komen aan wat zij willen: een hogere zorgkwaliteit, kostenvermindering en wegwerken van de kwaliteitsverschillen in de zorg.'
Info: www.ichom.org
