Migraine is na spanningshoofdpijn de meest voorkomende vorm van hoofdpijn: een op vijf Belgen heeft er last van. Patiënten krijgen aanvallen van bonkende, kloppende hoofdpijn aan één kant van hun hoofd, die uren tot dagen kunnen aanhouden. Velen hebben ook last van misselijkheid en overgevoeligheid voor licht, geluid of geuren. '15 à 20 % van de patiënten lijdt aan zogenaamde migraine met een aura', zegt prof. dr. Patrick Cras, diensthoofd neurologie. 'Dat zijn heel specifieke symptomen die de eigenlijke migraine voorafgaan. Mogelijke klachten zijn een vervormd zicht, tintelingen en zelfs spraakproblemen en verlammingsverschijnselen. Een aura duurt gewoonlijk minder dan een uur.' Ook maatschappelijk is migraine een enorm probleem. Volgens Europees onderzoek zou geen enkele aandoening de samenleving zo veel kosten, door werkverlet en verminderde productiviteit. We leggen prof. Cras zes uitspraken over migraine voor
1. Gewone pijnstillers helpen niet tegen migraine.
Niet (altijd) waar. Welke medicatie nodig is, hangt af van patiënt tot patiënt. Soms volstaan paracetamol (bijvoorbeeld Dafalgan) of ibuprofen (bijvoorbeeld Nurofen). Alleen als die medicijnen niet werken, kunt u overschakelen op triptanen. Dat zijn sterkere geneesmiddelen die specifiek tegen migraine zijn ontwikkeld en alleen mogen worden voorgeschreven door een neuroloog. Het best slikt u bij een beginnende aanval meteen een hoge dosis medicatie: zo niet krijgt u de migraine nog moeilijk onder controle.
2. Alleen medicatie brengt soelaas.
Niet waar. Veel patiënten ondervinden aanzienlijke verbetering door hun levensstijl aan te passen. Want hoewel de oorzaak van migraine zich in het zenuwstelsel van de hersenen situeert, zijn er tal van factoren die een aanval kunnen uitlokken: stress, weersverandering, inspanning, onregelmatige slaaptijden, bepaalde medicijnen, te weinig eten of drinken, menstruatie ... Ook voeding kan de boosdoener zijn. Zo krijgen nogal wat patiënten klachten na het drinken van rode wijn of het eten van bepaalde Franse kazen of zoetigheden. Het loont om te proberen die uitlokkende factoren te vermijden.
3. Geneesmiddelen kunnen een aanval ook voorkomen.
Waar. Als de aanvallen zich meer dan één keer per maand voordoen of heel heftig of langdurig zijn, kan een onderhoudsbehandeling een goede optie zijn. Daarmee daalt meestal het aantal aanvallen. Als de migraine vooral optreedt rond de menstruatie, kunt u eventueel telkens een paar dagen vooraf met een medicatiekuur beginnen. Bij sommigen werken ook antidepressiva of medicatie tegen epilepsie goed. Relatief nieuwe, lokale behandelingen zijn botox-inspuitingen in de hoofdhuid en transcutane zenuwstimulatie, waarbij een zenuw boven de oogkas wordt gestimuleerd via een elektrode op het voorhoofd.
4. Medicatie kan migraine zelden helemaal verhelpen.
Waar. Medicatie doet de klachten zelden helemaal verdwijnen. Als het aantal aanvallen met de helft vermindert en ze minder heftig zijn, is dat al een succes. Heel wat patiënten zijn echter al blij met een behoorlijke verbetering. Goed om weten is ook dat migraine soms spontaan overgaat. Zo raken nogal wat vrouwen van het probleem verlost na de menopauze. De migraine kan ook evolueren door veranderingen in je leven. Het gebeurt dat patiënten hun medicatie kunnen afbouwen of stoppen doordat er minder stress is in hun leven, bijvoorbeeld na verandering van job of relatie.
5. Overdreven medicatiegebruik kan net tot meer hoofdpijn leiden.
Waar. Paradoxaal genoeg kun je inderdaad bijkomende hoofdpijn krijgen door de medicatie. Dat gebeurt vooral als patiënten verslaafd raken aan zware geneesmiddelen, wat bij hardnekkige migraine helaas wel eens voorkomt. Ze hebben dan voortdurend 'gewone' hoofdpijn, maar durven niet met hun medicatie stoppen uit angst voor erger. Meestal is er dan een ziekenhuisopname nodig, waarbij alle medicatie wordt stopgezet en de patiënt met tijdelijke ondersteuning van andere geneesmiddelen moet ontwennen.
6. Wie aan migraine lijdt, kan maar beter niet sporten.
Niet waar. Bij sommige patiënten lokt inspanning een aanval uit, maar dat geldt zeker niet voor iedereen. Sommigen hebben net baat bij sport omdat ze daardoor de stress van zich kunnen afschudden. Ideaal zijn duursporten als lopen of zwemmen of meer ontspannen activiteiten als yoga of tai-chi. Begint u als migrainepatiënt aan een nieuwe sport, gooi u er dan niet meteen helemaal in, maar begin met blokken van vijf minuten. Als dat goed gaat, kunt u de duur geleidelijk opdrijven.
Meer info: dienst neurologie UZA, T 03 821 34 23