Gezondheidsapps en bijbehorende meettoestelletjes of wearables zijn booming business. Naast de bekende stappentellers zijn er vandaag ook toestelletjes of apps waarmee u uw beweging, slaap en calorieverbranding registreert, uw eetgedrag in kaart brengt, rookstopbegeleiding krijgt of uw geheugen traint. Andere waarschuwen u voor geluidsoverlast, helpen u uw buikspieren te trainen of vertellen u welke pollen er in de lucht hangen.
Vooral sportprestaties bijhouden was nooit zo gemakkelijk. Zo hebben meer en meer sporthorloges een ingebouwde app en zijn hartslagmeters vaak uitgerust met een stappenteller. Johan Roeykens, inspanningsfysioloog bij SPORTS: 'Als extra motivatie is zo'n app prima: je kunt bijvoorbeeld van maand tot maand je activiteitsgraad bijhouden. Maar blijf je gezond verstand gebruiken. De resultaten zijn maar zo betrouwbaar als het meettoestelletje. Als je sporthorloge je gelopen afstand systematisch met 20 procent overschat, ga je op een wedstrijd de lat veel te hoog leggen. Dat is geen gezonde situatie. Ik raad mensen dan ook aan om kritisch te zijn: lees vooraf reviews en check de gemeten data.'
3.000 calorieën? Yeah right
Populair zijn ook apps die uw calorieverbruik versus -inname meten, handig als u een paar kilo's kwijt wil. Roeykens: 'Alleen is ons energieverbruik erg moeilijk te meten. Je kunt niet zomaar zeggen: een vrouw van die leeftijd, zoveel kilo en die lengte verbruikt in rust zoveel calorieën per uur. Terwijl je vaak alleen die gegevens moet ingeven. Dus ook hier: gebruik zo'n app hoogstens als richtlijn. Geloof je app niet als die zegt dat je na een uurtje lopen 3.000 calorieën hebt verbruikt.'
Een ander nuttig hebbeding zijn de activity trackers met Bluetooth die meten hoe actief u doorheen de dag bent geweest, die waarschuwen wanneer het tijd is om weer te bewegen en die een hoop ander gezondheidsadvies geven. 'Als je weet dat zitten het nieuwe roken wordt genoemd, is zo'n apparaatje zeker interessant', vindt Roeykens.
Ook cardioloog dr. Hielko Miljoen ziet geregeld patiënten die met een hartslagmeter-met-app aan de slag gaan. 'Zoiets kan leuk en motiverend zijn. Je kunt je sportresultaten gemakkelijk bijhouden of delen met vrienden. Bepaalde apps stellen zelf een trainingsschema voor. Maar je moet het kaf van het koren scheiden.' Het gebeurt dat een patiënt ongerust op raadpleging komt omdat de gedownloade grafiek van zijn hartslagmeter onregelmatigheden laat zien. 'Als zoiets meer dan eens gebeurt, ga je inderdaad beter op controle. Soms pikt een hartslagmeter hartritmestoornissen op die je zelf niet voelt', aldus Miljoen.
Huisarts op zak
Een categorie apart zijn apps in de medische sfeer. Zo bestaat er een app die uw medische toestand beoordeelt op basis van uw bloeddruk, lichaamstemperatuur en hartslag. Andere meten uw gezichtsvermogen, vertellen wat u moet doen in een medische noodsituatie of geven een seintje als u uw medicatie moet nemen. Prof. dr. Patrick Cras, diensthoofd neurologie, staat zeker niet afkerig tegenover dergelijke apps. 'Ze betrekken de patiënten meer bij hun gezondheidszorg. Ik sta soms versteld van hun nauwkeurigheid. Zo bestaat er een app die op basis van een medische vragenlijst je klachten interpreteert en aangeeft of er dringende hulp nodig is. De uitkomst lijkt erg betrouwbaar. Niet zo gek als je weet dat spoeddiensten gelijkaardige vragenlijsten hanteren.'
Met zo'n app hebt u als het ware uw huisarts op zak. Of is dat wat kort door de bocht? Want welke garantie hebt u dat uw app betrouwbare gegevens oplevert? Op dit moment moeten alleen de apps die echt in een medische context worden gebruikt, een keurmerk hebben. Cras: 'Niet voor niets bevatten al die apps een 'disclaimer': de makers nemen geen verantwoordelijkheid voor eventuele missers.'
Tijd is geld
Volgens hem zullen apps almaar belangrijker worden in de gezondheidszorg. Cras: 'Denk maar aan de opvolging van diabetespatiënten. Artsen zouden gemakkelijk hun bloedsuikerwaarden vanop afstand kunnen opvolgen, zeker als de data van de app worden doorgestuurd naar het patiëntendossier. In die zin openen apps enorme perspectieven voor telegeneeskunde: ze kunnen veel tijd en geld besparen. '
Toch plaatst hij ook een paar kanttekeningen. 'Als we apps een grotere plaats willen geven binnen de gezondheidszorg, is een strengere controle nodig én een nieuw vergoedingssysteem voor medische prestaties. Nu mogen artsen alleen een consultatie of onderzoek aanrekenen, terwijl de interpretatie van al die data natuurlijk ook tijd vraagt.'
In zijn praktijk merkt Cras dat vooral oudere patiënten vaak nog niet mee in het verhaal stappen, al zijn er bijvoorbeeld heel nuttige apps voor Parkinsonpatiënten. 'Maar de evolutie is niet te stoppen. De volgende generatie patiënten zal al die toepassingen de normaalste zaak van de wereld vinden.'
