Eind 2014 kreeg Jos te horen dat hij aan darmkanker lijdt. Na een operatie en een eerste chemokuur leek hij genezen. Maar in 2016 herviel hij. Vandaag krijgt hij chemotherapie, in de vorm van pillen, om de ziekte onder controle te houden. Sinds maart neemt hij deel aan een studie van het UZA, waarbij hij zich laat opvolgen via een app. Elke dag stuurt hij met een smartphone gegevens naar het ziekenhuis door. Het behandelende team bekijkt die dagelijks. 'Bij ernstige problemen krijg ik automatisch een verwittiging op mijn smartphone', licht UZA-oncologe dr. Marika Rasschaert toe. 'Zo kan ik de patiënt indien nodig snel contacteren. Alle gegevens belanden ook in het medisch dossier, zodat ik bij een controle in één oogopslag kan zien hoe het de patiënt is vergaan.'
Minder complicaties
Het project kadert in een grotere studie: voluit Ambulatory Monitoring of cancerTherapy with a smaRtphone Application (AMTRA), ofwel ambulante monitoring van kankertherapie met een smartphone-applicatie. Rasschaert: 'Uit Amerikaanse studies is gebleken dat elektronische opvolging de levenskwaliteit ten goede komt. De patiënten krijgen minder ernstige complicaties, waardoor ze minder vaak op de spoed terechtkomen of bijkomend op raadpleging moeten komen. Zelfs hun overleving gaat licht vooruit: in de Amerikaanse studie lag het overlevingspercentage bij de patiënten die elektronisch werden opgevolgd, 6 % hoger dan bij de controlegroep. Met onze huidige studie, die in samenwerking met vier andere Belgische ziekenhuizen gebeurt, willen we vooral nagaan in hoeverre zo'n opvolging haalbaar is en hoe die er het best uitziet.'
Medicatie ingenomen?
'Ik kende het systeem al omdat ik jaren als staflid verpleegkunde heb gewerkt', vertelt Jos. 'Ingewikkeld is het niet: elke morgen geef ik via de app in of ik mijn medicatie heb ingenomen, naast mijn gewicht, bloeddruk, polsslag en lichaamstemperatuur. Zonder de app zou ik dat wellicht niet zo consequent doen. Verder kan ik ook aangeven welke klachten ik heb, bijvoorbeeld pijn of misselijkheid, en in welke mate. Alles bij elkaar duurt dat hooguit 10 minuten.' Daarnaast gaat er een trilalarm af als Jos zijn medicatie moet innemen. 'Ik moet die om 8 uur nemen, maar laatst had ik me overslapen. Dan is zo'n alarm handig', vindt Jos.
Bij mildere nevenwerkingen verschijnen er automatisch tips op de smartphone. Dat interactieve aspect is nieuw ten opzichte van de internationale studies. 'Ik had de voorbije periode vrij veel last van vermoeidheid. Via de app kreeg ik onder meer het advies voldoende maar ook niet té veel te rusten, en toch een zekere structuur in mijn dag aan te houden. Daar kon ik iets mee', zegt hij.
Voortdurend in contact
Die ene keer dat hij een ernstige nevenwerking kreeg, een pijnlijke huidinfectie op zijn voeten, nam hij toch zelf contact op met de verpleegkundige. 'Want dat mag uiteraard ook nog altijd. Ik zou er huiverachtig tegenover staan als we alles aan zo'n systeem zouden overlaten. Maar ik ben wel overtuigd van de meerwaarde. Je staat tussen de controles in voortdurend in contact met het ziekenhuis en je arts is vanzelf mee. Zo voel je je toch geruster', vindt Jos.
87 % van de 200 patiënten die aan de studie deelnamen, kon probleemloos met het systeem omgaan. Het team wil nog verder sleutelen aan de formule, om ook de andere patiënten mee te krijgen. 'Opvolging vanop afstand is de toekomst. Het is bijna niet te geloven dat iets zo eenvoudigs als de dagelijkse monitoring van de klachten zo'n goede resultaten geeft', besluit Rasschaert.
