Een kind dat naar het ziekenhuis moet, dat is nooit fijn. Pijn kan het dan al helemaal missen. De overheid besteedt tegenwoordig dan ook veel aandacht aan pijnbestrijding bij kinderen in ziekenhuizen. Zo moet elk universitair ziekenhuis een pijnverpleegkundige voor kinderen hebben. In het UZA is dat Ann Roete. 'Nog te vaak wordt pijn bij kinderen geminimaliseerd', vindt zij. 'Zo zijn ouders na een ingreep vaak geneigd minder pijnstilling te geven dan voorgeschreven. Ten onrechte: als een kind na een operatie pijn lijdt, herstelt het minder snel en kan de pijn chronisch worden. Terwijl de juiste pijnmedicatie geen kwaad kan.'
Let op wat je zegt
Het UZA heeft een duidelijk pijnbeleid voor kinderen. Ann: 'We leggen formeel vast hoe pijn bij kinderen wordt aangepakt en geven daar regelmatig opleiding rond. Zo bestaan er goede methodes om pijn objectief te meten, ook bij de kleinsten. We geven ook toelichting bij pijnmedicatie en andere middelen om de pijn te verzachten, zoals pijnverzachtende pleisters of lichte verdoving met een speciaal gasmengsel. Sinds kort hebben we zelfs een bijtje dat trilt: als je dat bij een bloedname op de arm van het kind zet, wordt de pijnprikkel deels gemaskeerd.'
Een juiste, kindvriendelijke benadering maakt het verschil. 'Het is bijvoorbeeld goed om het kind een gevoel van controle te geven: laat het kiezen of het tot drie of tot vijf aftelt, of zeg dat het heel hard mag blazen. Goede communicatie is cruciaal: zeg bijvoorbeeld niet dat het kind niet bang moet zijn, want zo suggereer je dat daar reden toe is', legt Ann uit.
Eerste hulp bij prikangst
Afdelingen die vaak kinderen behandelen, hebben een referentieverpleegkundige die opgeleid is rond het thema. Soms komt Ann zelf naar de afdeling voor ondersteuning, bijvoorbeeld als een kind heel angstig is voor een prik. Ze begeleidt ook wekelijks kinderen met chronische pijn of prikangst. Meestal komen ze twee keer bij haar langs. 'Ik geef dan tips en veel uitleg: wat is pijn, waar komt het vandaan, welke rol speelt spanning daarbij ... Soms helpen relaxatieoefeningen.'
De bedoeling is om de kennis rond pijnbestrijding bij kinderen ook naar andere ziekenhuizen over te dragen. Ann geeft dan ook regelmatig opleiding aan zorgverleners buiten huis. Vorig jaar in december organiseerde ze in samenwerking met het ZNA Middelheim een symposium rond pijn bij kinderen. En binnenkort komt er een nieuwe editie van het zakboekje rond pijnbestrijding bij kinderen, een handleiding die door de Belgian Pediatric Pain Association werd samengesteld. 'We kunnen het niet alleen. Hoe meer zorgverleners onze aanpak overnemen, hoe vanzelfsprekender die wordt', besluit ze.