4 januari 2008
Patiënt P. wordt in het UZA op de wachtlijst gezet voor een levertransplantatie.
4 september 2008, 9.13 uur
Op de afdeling intensieve zorgen in een Weens ziekenhuis sterft een patiënt na een beroerte. De familie stemt toe in orgaandonatie. Drie artsen bevestigen de hersendood. De bloedcirculatie wordt kunstmatig op gang gehouden.
10.08 uur
De coördinator van het naburige donorcentrum komt ter plaatse. Op basis van medische gegevens van de donor en enkele onderzoeken wordt bepaald welke organen geschikt zijn voor transplantatie.
13.37 uur
De coördinator van het donorcentrum neemt contact op met Eurotransplant, de organisatie die verantwoordelijk is voor de verdeling van organen binnen de Benelux, Duitsland, Oostenrijk en Slovenië.
13.42 uur
Eurotransplant start de toewijzingsprocedure voor de diverse organen op. Die toewijzing gebeurt automatisch. In de eerste plaats zijn medische criteria bepalend, zoals bloedgroep, gewicht, lengte en urgentie van de ingreep. Ook de tijd dat iemand al op een orgaan wacht, wordt meestal in rekening genomen. Levertransplantaties vormen daarop een uitzondering. Hier is de MELT-score (Model for Endstage Liver Disease) doorslaggevend. Die geeft aan binnen welke tijd de patiënt zonder transplantatie vermoedelijk zal sterven.
13.49 uur
Eurotransplant meldt aan de transplantatiecoördinator van het UZA dat er een lever beschikbaar is voor patiënt P. Het UZA krijgt een half uur tijd om te beslissen. Intussen contacteert Eurotransplant al een tweede centrum voor het geval het UZA zou weigeren.
14.10 uur
Er wordt beslist de lever te accepteren. De leverspecialist belt patiënt P. op en vraagt hem naar het UZA te komen. Voorwaarde is dat hij zich op dat moment goed voelt.
15.03 uur
P. meldt zich via de spoed in het UZA. Na een aantal onderzoeken mag hij naar de transplantatie-afdeling. Sommige voorbereidingen, zoals een ontsmettend bad, worden al gestart.
18.27 uur
De Weense leverchirurg verwijdert de lever bij de donor en controleert of die goed genoeg is. Op de luchthaven wacht een privévliegtuig, gestuurd door het UZA, om het orgaan over te vliegen. Bij hart- en longtransplantaties stuurt het ontvangende centrum zelf een team om het orgaan weg te nemen.
22.21 uur
De lever komt aan in het UZA. Na een laatste controle van het orgaan door de leverchirurg begint de ingreep. Eén chirurg bereidt de lever voor, een andere verwijdert de zieke lever van patiënt P. Daarna wordt de donorlever geïmplanteerd.
5 september 2008, 6.07 uur
Patiënt P. wordt naar intensieve zorg gebracht. Afhankelijk van zijn toestand mag hij na enkele weken of maanden naar huis.
Getuigenis
Op een maandagavond rond middernacht…
Erna Bosmans (49) onderging in april 2007 een levertransplantatie. ‘In 1996 werden bij mij cystes in de lever vastgesteld. Begin 2006 was de situatie zo acuut geworden dat ik op de wachtlijst werd gezet voor een nieuwe lever. Elke drie of vier weken onderging ik een punctie om het vocht uit mijn buik te laten trekken. Die was enorm gezwollen.’
‘Na iets meer dan een jaar, op een maandagavond rond middernacht, kwam het langverwachte telefoontje dat er een lever voor mij was. Tot mijn eigen verbazing was ik helemaal niet zenuwachtig. Aangezien de eerste dagen alles in je omgeving steriel moet zijn, moest ik niets meenemen. De ingreep was ’s morgens, en voordien heb ik zelfs nog rustig geslapen. Na mijn transplantatie voelde ik mij meteen heel goed. Ik mocht twee weken later al naar huis, zowat een record volgens mijn arts.’
‘De gedachte dat er voor mijn transplantatie iemand is gestorven, kwam pas later. Daar denk ik soms nog aan. Maar over de donor wordt geen informatie gegeven. Dat is misschien maar goed ook. Momenteel gaat alles heel goed. Sinds begin dit jaar werk ik weer halve dagen in een boekenzaak. In oktober ga ik voor het eerst opnieuw met vakantie.’
Orgaan onderweg
Voor de kwaliteit van de donororganen is het uiterst belangrijk dat ze op de juiste manier worden vervoerd. Tegenwoordig gebeurt dat soms via een speciale methode: het orgaan wordt aangesloten op een pomp en gaat in een steriele container met koeling, waar het voortdurend wordt gespoeld. Die techniek heet machineperfusie.
Het UZA past machineperfusie toe bij donornieren waarvan de bruikbaarheid onzeker is. Het voordeel is dat de kwaliteit van de nier tijdens het transport permanent kan worden geëvalueerd. Zo gaan er minder nieren verloren. Het UZA nam deel aan een internationale studie naar het effect van perfusie op donornieren.
Info
www.vhla.be
Vereniging Hart-, Lever- en Longgetransplanteerden UZA, T 03 457 94 37
www.navado.be
NAVADO, vereniging voor nabestaanden van donoren, T 078 15 00 74, contact@navado.be
www.beldonor.be
info van de Belgische overheid rond orgaandonatie,
infonummer 02 524 97 97
www.eurotransplant.nl
Eurotransplant International Foundation
www.transplant.be
Belgische Vereniging voor Transplantatie
