HIPEC gebeurt meestal aansluitend op een operatie voor darmkanker, waarbij de chirurg de darmtumor en de uitzaaiingen op het buikvlies wegneemt. 'Nog tijdens die operatie dienen we dan chemotherapie toe in de buik, met de bedoeling eventueel resterende, onzichtbare tumorcellen te doden', zegt abdominaal chirurg dr. Sylvie Van den Broeck. Zij voert de techniek samen met collega-chirurg dr. Niels Komen uit. 'Door het product direct in de buikholte te brengen, kun je een hogere dosis geven. En doordat we de medicatie vooraf opwarmen tot 40 graden Celsius, dringt ze dieper in de weefsels.' De therapie heeft wel alleen zin als de chirurg de tumor en de buikvliesuitzaaiingen volledig kan verwijderen.
Groot effect
Met HIPEC maken de patiënten een grotere kans op genezing of minstens een langere overleving. 'De overleving stijgt gemiddeld met enkele maanden, maar bij heel wat patiënten is het effect stukken groter', zegt Van den Broeck. 'Als je bij darmkanker met uitzaaiingen op het buikvlies niets doet, sterven de patiënten na 6 maanden tot een jaar. Door de combinatie van chirurgie, gewone chemotherapie en HIPEC hebben velen nog meerdere jaren voor de boeg.'
Zware behandeling
Toch komt lang niet iedereen in aanmerking voor HIPEC. Voorwaarden zijn onder meer dat de patiënten fit genoeg zijn, dat er niet te veel buikvliesuitzaaiingen zijn en dat ze geen andere uitzaaiingen hebben, tenzij eventueel beperkte leveruitzaaiingen. Van den Broeck: 'Het is ook een erg zware therapie. Zowat een op de drie maakt complicaties door, zoals een bloeding, darmlekkage of een wondinfectie. Het herstel duurt vaak maanden. En 3 % overlijdt aan de complicaties van de behandeling. Daarom wegen we altijd zorgvuldig af of HIPEC de goede keuze is voor die bepaalde patiënt.'
De hele operatie en de HIPEC-procedure nemen samen al gauw acht uur in beslag. Het team dient de medicatie in de buikholte toe via in- en uitloopbuisjes. De spoeling duurt een half tot anderhalf uur, waarna de chirurg de buik weer dicht maakt.
Slechts enkele ziekenhuizen
'In Vlaanderen passen maar weinig ziekenhuizen de techniek al toe', geeft Van den Broeck nog mee. 'Het vraagt dan ook een hele organisatie en speciale uitrusting, evenals een goede samenwerking tussen de chirurgen, de oncologen, de apothekers, de verpleegkundigen en de perfusionist, dat is de verpleegkundige die de hart-longmachine bedient.' Naast darmkanker kan de behandeling ook nuttig zijn bij sommige andere kankers. Het gaat dan vooral om buikvlieskanker, waaronder ook de erg zeldzame vorm pseudomyxoma peritonei (PMP) en eierstokkanker.
