Gespecialiseerde beeldvorming vanop afstand
Virtuele cockpit MRI

Het MRI-team van het UZA heeft drie geavanceerde MRI-toestellen in gebruik genomen. Dankzij de zogenoemde virtuele cockpit – een primeur voor België – kunnen medewerkers de toestellen ook op afstand en gelijktijdig bedienen. Daardoor kan het MRI-team zich wendbaarder organiseren. De nieuwe toestellen maken ook nauwkeurigere diagnoses mogelijk in een ­kortere ­tijdspanne.

filip_deferme
Filip Deferme
Hoofdverpleegkundige en coördinator radiologie
prof. dr. Annemiek Snoeckx
Prof. dr. Annemiek Snoeckx
Diensthoofd radiologie

Voorbereid op de toekomst

‘Beeldvorming is een erg belangrijke stap in het traject van de patiënt’, zegt Filip Deferme, hoofdverpleegkundige en coördinator radiologie. ‘Patiënten moeten doorgaans 4 tot 10 weken wachten op hun MRI-scan, en als die door personeelstekorten niet door kan gaan, is dat lastig. De voorbije coronagolven hebben het ons moeilijk gemaakt. Iedereen in ons team is erg flexibel en zet zich maximaal in om afwezigheden en ziektes op te vangen, maar dat kan je niet blijven doen. Bovendien wordt het steeds moeilijker om gespecialiseerde beeldvormers te vinden – het kan tot 9 maanden duren om een vacature in te vullen.’ Elk MRI-toestel heeft een eigen console, waarmee de beeldvormer – een hooggespecialiseerde verpleegkundige of een technoloog medische beeldvorming – het toestel bedient.

‘Bij de vernieuwing van het MRI-centrum ging ons team gericht op zoek naar oplossingen om ons tegen personeelstekort te wapenen en ons op de toekomst voor te bereiden. Die vonden we bij de leverancier van de drie nieuwe MRI-toestellen: de zogenoemde virtuele cockpit’, zegt prof. dr. Annemiek Snoeckx, diensthoofd radiologie. 

Wat is MRI?

Magnetic Resonance Imaging (MRI) of magnetische resonantie wordt net zoals röntgenfoto’s of computertomografie (CT) gebruikt om lichaamsdelen, organen en weefsels in beeld te brengen. Die medische beeldvorming is onmisbaar om vroegtijdige en objectieve diagnoses te stellen, aandoeningen vroegtijdig op te sporen en ingrepen en behandelingen voor te bereiden en op te volgen.

De patiënt wordt op een onderzoekstafel gepositioneerd en in de MRI-scanner geschoven, een tunnel die aan beide kanten open is. Om een lichaamsdeel duidelijker in beeld te krijgen, krijgt de patiënt soms een contrastvloeistof toegediend.

Een MRI-onderzoek duurt zowat een half uur en is pijnloos en niet schadelijk: anders dan computertomografie (CT) maakt MRI geen gebruik van röntgenstraling, maar van zeer sterke magneetvelden en radiofrequente golven. Dat maakt MRI ook geschikt voor kinderen, zwangere vrouwen en patiënten die vaker beeldvormingsonderzoek moeten ondergaan.

Het MRI-centrum van het UZA doet ongeveer 18.500 MRI-scans per jaar. Als tertiair centrum voert het UZA ook vaak meer complexe onderzoeken uit, naast scans met anesthesie bij kinderen, die meer tijd vergen.

Expertise efficiënt inzetten

In de plaats van per toestel één beeldtechnoloog in te zetten, koppelt de virtuele cockpit de bedieningsconsole los van het MRI-toestel. Met de virtuele cockpit kan je het toestel op afstand bedienen, in het ziekenhuis of daarbuiten: dankzij camera’s, een headset en een chatfunctie blijf je toch verbonden met de onderzoeksruimte. ‘En vooral: we kunnen met de virtuele cockpit twee tot drie MRI-toestellen gelijktijdig bedienen, afhankelijk van het type onderzoek’, zegt Deferme. ‘Ook als personeel uitvalt, kunnen we de MRI-toestellen toch continu en veilig in gebruik houden. Voor de patiënten verandert er niets: zij worden net zoals nu persoonlijk begeleid, voor, tijdens en na de scan. Ze zien wel het risico verkleinen dat hun MRI-scan moet worden uitgesteld en de duurtijd van het onderzoek wordt ingekort.’

‘De virtuele cockpit heeft nog een belangrijk voordeel’, zegt prof. dr. Snoeckx. ‘De beeldvormers bedienden niet alleen hun MRI-toestel, maar begeleidden ook de patiënt uit de wachtruimte, positioneerden hen op de onderzoekstafel, dienden zo nodig een intraveneuze contrastvloeistof toe enz. De beeldvormers die vanuit de virtuele cockpit twee of drie toestellen simultaan bedienen, zijn uitsluitend gefocust op de kwaliteitsvolle MRI-beelden die ze moeten maken. We zetten hun expertise dus efficiënter in. Voor hun andere taken – patiënten begeleiden en voorbereiden – rekenen we op collega’s met een ander opleidingsprofiel of andere expertise. We willen zo creatiever omspringen met het beschikbare talent in de zorg.’

Dankzij de virtuele cockpit zouden we een MRI-toestel zelfs van thuis uit kunnen bedienen. Deferme: ‘Stel dat een beeldvormer tijdens een wachtdienst wordt weggeroepen, dan kan een collega makkelijk overnemen. Doordat we bij vacatures eventueel thuiswerk kunnen aanbieden, hebben we een extra troef als aantrekkelijke werkgever in huis.’ De virtuele cockpit biedt ook mogelijkheden om personeel op te leiden en te trainen, en om met andere ziekenhuizen werk te maken van kennisdeling en onderlinge ondersteuning.

Meer patiëntencomfort

De drie nieuwe MRI-toestellen werden tussen oktober 2021 en maart 2022 in gebruik genomen: twee toestellen met magneetsterkte van 3 Tesla en een toestel met 1,5 Tesla. De scanners maken gebruik van artificiële intelligentie, onder meer om patiënten optimaal op de onderzoekstafel te positioneren en om hogeresolutiebeelden te maken.

Tegelijk kregen de onderzoeksruimte, de wachtkamer en de balie een nieuw interieur, dat veel rust en sereniteit uitstraalt. ‘Voor een goede MRI-scan moet je een half uurtje zo stil mogelijk liggen’, zegt Deferme. ‘Een comfortabele en rustgevende omgeving neemt angst en spanning weg. Onze nieuwe MRI-scanners hebben moodlights. Daarmee kunnen we het licht in de onderzoeksruimte van kleur veranderen en rustgevende beelden op een tv-scherm projecteren. Net zoals in het vliegtuig kunnen patiënten ook tijdens het onderzoek een film bekijken.’

Inspirerende innovatie

Op 27 juli kwam Candice De Windt – sinds 1 maart 2022 Vlaams Zorgambassadeur – de virtuele cockpit ontdekken tijdens een werkbezoek aan het MRI-centrum van het UZA. ‘Om het personeelstekort in de zorg aan te pakken, moeten we maximaal inzetten op talent en specialisatie, en die zorg ook optimaal organiseren. Net zoals verpleegkundigen zijn medische beeldvormers erg schaars. Daarom zijn technologische innovaties zoals de virtuele cockpit een gamechanger: ze helpen ons om gespecialiseerde beeldvormers zo efficiënt mogelijk in te zetten én tegelijk ruimte te houden voor menselijk contact met de patiënt. Zulke positieve en inspirerende verhalen hebben we echt nodig in de zorg: ze helpen om het juiste talent aan te trekken voor de zorg van morgen.’

 

Gerelateerde specialismen

Aangemaakt op
Laatste update op