Masterplan hertekent de UZA-campus

'Ruimte voor groei en innovatie'

29 december 2023

Het UZA heeft de ambitie om patiënten tegen 2029 op de Drie Eiken Gezondheidscampus van de toekomst te ontvangen. Meer dan een jaar geleden startten we een masterplan infrastructuur op. 'Onze make-over vertrekt vanuit patiëntgerichte zorg en samenwerking. We verwelkomen de komende jaren twee nieuwe UZA-gebouwen, maar we kijken ver voorbij de bakstenen.'

Erik Van De Wauwer

Hoofd technische dienst

https://www.uza.be/persoon/prof-dr-dirk-ysebaert

Prof. dr. Dirk Ysebaert

Emeritus diensthoofd hepatobiliaire, transplantatie en endocriene heelkunde

Co-voorzitter van het masterplan projectteam

https://www.uza.be/persoon/prof-dr-marc-peeters

Prof. dr. Marc Peeters

CEO

In 2029 viert het UZA haar 50ste verjaardag. Tegen die mijlpaal stoomt het ziekenhuis zich op het vlak van infrastructuur klaar voor de toekomst. 'Met het masterplan willen we de campus voorbereiden op een flexibele groei in een veranderend gezondheidssysteem', legt CEO prof. dr. Marc Peeters uit. 'Ons werkveld ligt op het snijpunt van zorg, onderwijs, onderzoek en innovatie. Dan moet onze infrastructuur ook op een optimale zorgbeleving voor de patiënt van morgen afgestemd zijn. Onze omgeving moet helpen om samen met andere actoren de allernieuwste zorgmodellen in de praktijk te brengen.'

Zuiver ontwerp

Even een zijsprongetje: wist je dat de UZA-gebouwen op natte moerasgrond zijn gebouwd? Geen nood, ze zinken niet weg en de ondergrond blijkt maar een minieme hindernis in het masterplan. De grootste uitdaging - en tegelijk de kracht van het masterplan - is dat het verder kijkt dan de hardware, de gebouwen, volgens Erik Van De Wauwer, hoofd technische dienst. 'We houden ook onze software, de werkprocessen, kritisch tegen het licht. We bevroegen bijvoorbeeld alle diensten en zoeken naar hoe onze infrastructuur zo veel mogelijk meerwaarde kan creëren.'

Een tweede kracht van het masterplan is dat het komaf maakt met het gaandeweg verrijzen van bijgebouwen, zoals je in Vlaanderen vaak ziet. Erik Van De Wauwer: 'We keren terug naar de zuiverheid van het oorspronkelijk ziekenhuis. Zonder de aanvullende constructies die er in de loop der jaren bij kwamen en interne processen bemoeilijken. Een logische basisstructuur biedt meer mogelijkheden om werkprocedures op elkaar af te stemmen en op termijn bij te sturen waar nodig.'

We kijken ver voorbij de bakstenen, naar hoe patiënten de zorg van de toekomst ervaren.

Ambitieus maar haalbaar

Het masterplan bouwt verder op verschillende evoluties die zich in de zorg aftekenen: meer en meer opnames in dagziekenhuis, meer en meer multidisciplinaire consultaties en een hechtere samenwerking tussen innovatieve zorg en onderzoek. Daarnaast schudden we een aantal hinderlijke erfenissen uit het verleden van ons af, vult em. prof. dr. Dirk Ysebaert, voormalig diensthoofd hepatobiliaire, transplantatie en endocriene heelkunde, en co-voorzitter van het masterplan-projectteam, aan. 'Onze inkomhal is bijvoorbeeld moeilijk leesbaar als je hier voor het eerst komt. De patiënten-, personeels- en logistieke stromen zijn onvoldoende gescheiden van elkaar.'

Op de gezondheidscampus van de toekomst verwelkomen we twee volledig nieuwe gebouwen. 'Dat is ambitieus maar haalbaar', vindt Erik Van De Wauwer. 'Het eerste van die twee, het Q-gebouw, is al bijna klaar en is maar liefst 25.000 vierkante meter groot. Daarmee komen we tegemoet aan de dringendste noden van onze kritische diensten, waaronder de spoedgevallendienst. Voor het andere nieuwe gebouw streven we ernaar om binnen 2,5 jaar de eerste steen te leggen. Daarna ondergaan ook heel wat poliklinieken en verpleegafdelingen een ingrijpende vernieuwing.'

1979 - 2023

De UZA-campus door de jaren heen

Hinder en beleving

De belangrijkste reden waarom we kiezen voor een verhuis in plaats van een renovatie van de spoedgevallendienst, is dat het masterplan de hinder voor patiënten tot het minimum wil beperken. 'Door geluidsarme technieken en afspraken kan je heel veel, maar niet alles opvangen', zegt Ysebaert. 'Daarom verplaatsen we in onze ontwerpen de spoedgevallendienst, het operatiekwartier en de dienst intensieve zorgen naar gebouw Q. Op de huidige locatie van de spoed en het Rode Kruisgebouw willen we tegen eind 2028 een tweede nieuwbouw klaar hebben, waarin we zo veel mogelijk hoogtechnologische activiteiten samenbrengen.'

In alle nieuwe ontwerpen staat een optimale beleving van de patiënt centraal. 'We kijken ver voorbij de bakstenen, naar hoe patiënten de zorg van de toekomst ervaren', zegt Marc Peeters. 'Wie naar een ziekenhuis komt, is vaak zenuwachtig of onzeker. Hoe kan je die bezoeker een gevoel van rust geven? Kan je meer kamers op het groen van de campus laten uitkijken? Zijn er voldoende lounges voor naasten? Is er voldoende licht? Maar ook andere details, van lekkere voeding tot heldere bewegwijzering of aangename muziek, maken een wereld van verschil. Ook voor medewerkers. Want het vernieuwde UZA wordt een nog fijnere plek om te werken.'

We keren terug naar de zuiverheid van het oorspronkelijk ziekenhuis.

Samen sterk

In de zorg die een patiënt beleeft, speelt het samenspel tussen het UZA en andere zorgactoren een almaar grotere rol. Marc Peeters: 'Een ziekenhuis is geen eiland. In de toekomst zullen we meer en meer patiënten ook thuis opvolgen. En we onderzoeken bijvoorbeeld of we op de campus ook een plaats voor eerstelijnspartners, zoals een huisartsenwachtpost, kunnen voorzien. Die kan eventueel helpen om de triage, het onderscheiden van ernstige en minder ernstige klachten, te verbeteren. En misschien kunnen we onze ziekenhuisapotheek en ons magazijn met andere partners delen? Het is niet kostenefficiënt dat elke zorgactor alle functies op één site heeft.'

Slimme samenwerking kan een meerwaarde bieden voor de patiënt en tegelijk het kostenplaatje van de plannen helpen drukken. 'Dat kan handig zijn om de stijgende bouwkosten deels op te vangen', knikt Erik Van De Wauwer. 'Het is vandaag niet eenvoudig om de kostprijs van zo’n groot bouwproject in te schatten. Een deel van de financieringsmogelijkheden zal ook pas gaandeweg duidelijk worden. Maar we houden ons budget strikt onder controle. Waar nodig zullen we keuzes maken. Waar we niet op inboeten, is kwaliteit en duurzaamheid.'

Campus in transitie

De eerste nieuwbouw, gebouw Q, staat er al. Vanaf 2026 komen hier de kritische diensten zoals de spoedgevallendienst, het operatiekwartier en de dienst intensieve zorgen.
Op de locatie van de huidige spoedgevallendienst komt tegen eind 2028 een nieuw gebouw. Daarin worden zo veel mogelijk innovatieve technologische activiteiten gebundeld, zodat die diensten vlot kunnen samenwerken.
Aansluitend bij het masterplan overlegt het UZA over een mobiliteitsplan met alle betrokkenen. Dat onderzoekt hoe we de verbinding tussen het UZA en het stadscentrum kunnen versterken. Er zijn gesprekken over een nieuwe tramlijn, maar ook over bijkomende infrastructuur voor bus-, fiets- en autoverkeer.
Het masterplan maakt komaf met aanvullende constructies die in de loop der jaren verrezen. Door terug te keren naar het zuivere ontwerp van het oorspronkelijke ziekenhuis kunnen we interne processen efficiënter op elkaar afstemmen.
Het masterplan zet sterk in op samenwerking. Zo onderzoeken we of ook eerstelijnspartners, zoals een huisartsenwachtpost, een plaats op de nieuwe campus kunnen krijgen.

Aangemaakt op

29 december 2023

Laatste update op

5 januari 2024