De Vlaamse overheid nodigde alle Vlaamse universitaire centra en andere mogelijke kandidaten uit om een projectvoorstel in te dienen voor een proefonderzoek rond darmkankerscreening. Het voorstel van het Centrum voor Kankerpreventie van de Universiteit Antwerpen, waaraan onder anderen UZA-gastro-enterologe dr. Elisabeth Macken meewerkte, werd geselecteerd. Promotoren waren prof. dr. Guido Van Hal en prof. dr. Joost Weyler, beiden van de vakgroep epidemiologie en sociale geneeskunde, prof. dr. Paul Pelckmans, diensthoofd gastro-enterologie, en prof. dr. Joke Denekens van het Centrum voor Huisartsengeneeskunde.
Wat hield de screening precies in?
Prof. dr. Guido Van Hal: ‘Alle inwoners van Borgerhout, Schilde en Vosselaar van 50 tot en met 74 jaar, in totaal zo’n 20.000 mensen, werden uitgenodigd om een stoelgangstaal op te sturen. De respons was verrassend hoog. De stalen werden microscopisch onderzocht op minuscule bloedpartikels, een mogelijke aanwijzing van darmkanker. Binnen de tien dagen kregen de deelnemers de uitslag.’
Wat mag je van een screening verwachten?
Van Hal: ‘Uit eerder onderzoek weten we dat een darmkankerscreening bij 10.000 mensen gemiddeld zo’n 25 gevallen aan het licht brengt. Als er genoeg mensen meedoen aan een algemeen bevolkingsonderzoek, sterven er op termijn tot 30% minder mensen aan darmkanker.’
Levert zo’n onderzoek niet veel vals-positieve resultaten op?
Van Hal: ‘Vals-positieven zijn onvermijdelijk. Bij 5% van de deelnemers werd bloed in de stoelgang gevonden. Zij werden uitgenodigd voor een colonoscopie. Bij de helft van die groep bleek er sprake van darmkanker of een poliep, de andere helft is nodeloos ongerust geweest. Dat komt doordat we voor een vrij gevoelige methode hebben gekozen. Dat heeft echter als voordeel dat je met een tweejaarlijkse screening na vijf rondes 95% van de kankers tijdig onderschept. De ideale screeningstest, die elke kanker opspoort en geen vals-positieven geeft, bestaat niet.’
Wordt de screening veralgemeend naar heel Vlaanderen?
Van Hal: ‘De Vlaamse werkgroep Bevolkingsonderzoek zal daarover een advies formuleren. We verwachten dat Jo Van Deurzen, Vlaams minister van Volksgezondheid, tegen eind dit jaar een beslissing neemt.’
Info: www.dikkedarmkanker.be
