Plaatselijke reactie? Meteen ontsmetten.
De meeste mensen reageren op een wespen-, bijen- of hommelsteek met een plaatselijke reactie: een sterke zwelling, roodheid, pijn of jeuk op de getroffen plek. Ontsmet dan de steekplaats en gebruik eventueel ijs of een anti-allergisch middel tegen de jeuk. Bij een heftige plaatselijke reactie kun je ook een cortisonezalf smeren. Raadpleeg een arts als de klachten erger worden.
Algemene reactie? Zoek medische hulp.
Een algemene reactie uit zich vaak als jeuk, bulten of vlekken over het hele lichaam. Maar er kunnen zich ook ernstigere symptomen voordoen, zoals zwelling van de keel of de tong, ademhalingsproblemen, flauwte of bewustzijnsverlies. Zeker in dat laatste geval is een snelle behandeling met adrenaline vereist. Meteen naar de spoed dus.
Allergie vastgesteld? Laat je behandelen.
Als je allergisch reageert op een wespen-, bijen- of hommelsteek, heb je één kans op twee om na een volgende steek even heftig of zelfs nog heftiger te reageren. Op basis van je verhaal, een bloedname en huidtests kan de allergoloog nagaan voor welk gif je precies overgevoelig bent. Zeker bij een ernstige reactie kom je wellicht in aanmerking voor immunotherapie (zie kader).
Wespenseizoen? Hou de beestjes op afstand.
Draag liever geen felle kleuren: daar komen wespen op af. Hetzelfde geldt voor sterke geuren als van parfum, deodorant, alcohol of transpiratie. Loop niet met blote voeten over het gras en kijk uit met geopende blikjes of flesjes drank. Krijg je ongewenst bezoek van een wesp, blijf dan vooral rustig. Als je het insect probeert te raken, zal het alleen maar agressiever worden en neemt de kans op een steek toe.
Zware reactie gehad? Neem je voorzorgen.
Heb je één keer zwaar allergisch gereageerd op een steek – dus een algemene reactie en geen lokale reactie –, dan moet je tijdens het wespenseizoen in principe altijd twee adrenalinepreparaten op zak hebben. Zo kun je jezelf behandelen als het nog een keer voorvalt. Zeker na een heel ernstige reactie neem je het best het zekere voor het onzekere, zelfs na immunotherapie.
Snelle behandeling voor wespenallergie
Een allergie voor wespen-, bijen- of hommelgif kun je laten behandelen met immunotherapie. Je krijgt dan telkens een hoeveelheid van het betrokken gif ingespoten. Bij een allergie voor bijen- of hommelgif is een opname van vijf dagen nodig. Voor patiënten met een allergie voor wespengif past het UZA de zogenaamde ultrarushbehandeling toe: vier op de vijf patiënten kan dan al dezelfde dag beschermd naar huis.
Na de startbehandeling kom je nog om de vier à zes weken terug voor een vervolgtherapie. De totale behandeling duurt vijf jaar. De kans dat je daarna nog allergisch reageert op een wespensteek, zakt naar 1 à 2 procent. Voor bijen- of hommelgif daalt het risico naar 10 à 15 procent. Soms duurt de behandeling langer, zoals bij patiënten met mastocytose. Bij die ziekte ontstaan er afwijkingen in de mestcellen, cellen die een rol spelen bij de afweer.
