In de zetel blijven zitten is ook voor artrosepatiënten geen oplossing. Oefenen is de boodschap, maar dan wel op de juiste manier. ‘De patiënt moet goed weten wat hij wel en niet mag doen’, zegt hoofdkinesitherapeut Rik Van Herpen. ‘Piekbelasting moet je altijd vermijden. Beter is het om lange tijd dezelfde bewegingen te herhalen zonder aan overbelasting te doen. Zo stimuleer je de gewrichten in kwestie, maar bescherm je ze ook: de omringende spieren worden sterker en nemen de belasting over. Zo krijg je meer stabiliteit.’
Daarnaast werkt de patiënt ook aan zijn algemene conditie en leert hij omgaan met eventuele hulpmiddelen, zoals een wandelstok of brace. Van Herpen: ‘Soms werken we ook specifiek op gewrichten die verstijfd zijn. Met de juiste manuele technieken kun je die in een paar sessies weer beweeglijker maken. Belangrijk is dan wel dat de patiënt nadien de juiste oefeningen blijft doen om nieuwe verstijving tegen te gaan.’
Verboden stil te staan
Cruciaal is ook dat de patiënt leert wat zijn ziekte inhoudt en hoe hij ermee om moet gaan. Hoe ontstaat artrose? Wat doe je beter wel of niet om zo weinig mogelijk last te hebben van pijnlijke gewrichten? Welke sporten kun je nog doen? ‘Veel is afhankelijk van het soort artrose. In die zin geven we elke patiënt advies op maat’, zegt prof. dr. Gaëtane Stassijns.
Sommige patiënten komen een vijftal keer en kunnen daarna zelf verder. Anderen hebben meer begeleiding nodig, bijvoorbeeld omdat ze een minder goed inzicht hebben in de werking van hun spieren. Die patiënten blijven soms twee keer per week komen bij wijze van onderhoudsbehandeling. Ook bij acute opstoten is vaak een meer doorgedreven begeleiding nodig en komen patiënten soms drie tot vijf keer per week. Na een operatie is dagelijkse therapie nodig. Maar ook als de patiënt met een knie- of heupprothese naar huis gaat, levert een voortgezette multidisciplinaire revalidatie in het UZA heel wat winst op.
Artrose verdwijnt niet zomaar. Blijven bewegen is dus een must. ‘Door je gewoontes aan te passen en de juiste oefeningen te doen, kunnen mensen vaak vrij goed omgaan met hun artrose en een operatie vermijden. Het is dus zeker de moeite waard’, besluit Van Herpen.