Sinds begin dit jaar gaan prof. dr. Yves Jacquemyn, diensthoofd gynaecologie, en zeven assistenten om beurt twee keer per maand prenatale echo’s uitvoeren bij vrouwen die anders volledig afgesloten zijn van dergelijke medische controles. Veelal gaat het om vrouwen zonder papieren die heel moeilijk toegang krijgen tot de gezondheidszorg. ‘In de ziekenhuizen worden soms vrouwen in volle arbeid binnengebracht die geen enkele medische opvolging hebben gehad. Dat kan zware gevolgen hebben, en daar wilden we iets aan doen’, zegt Jacquemyn.
Echo’s onbetaalbaar
Kind en Gezin biedt in Antwerpen medische begeleiding en opvolging aan maatschappelijk kwetsbare zwangere vrouwen in drie prenatale steunpunten. Ook vrouwen zonder papieren kunnen daar terecht. ‘De steunpunten signaleerden dat echo’s en labo-onderzoeken onbetaalbaar bleven, zeker voor die meest kansarme groep’, vertelt Veerle Decorte van De Kraamvogel, het Expertisecentrum Kraamzorg Antwerpen. ‘Nochtans heeft elke zwangere vrouw recht op medische opvolging, papieren of niet.’ Omdat de praktijk anders is, ging De Kraamvogel op zoek naar financiering en vond die bij Welzijnszorg en bij Cera.
Sindsdien krijgen vrouwen die niet kunnen rekenen op terugbetaling van medische kosten de broodnodige prenatale zorg. ‘De twee echo’s die we hen proberen te geven, zijn echt het minimum’, schetst Jacquemyn. ‘Een echo in het eerste trimester is cruciaal om te weten hoe ver de zwangerschap is. Anders weet je niet eens of een bevalling te vroeg begint, of een kindje al dan niet prematuur is of groeiachterstand heeft, en niet onbelangrijk: of het om een tweeling gaat. Ook kunnen we zo bepaalde tekenen opsporen die op een chromosoomafwijking kunnen wijzen.’
Hartafwijking
De tweede echo is de zogenaamde structuurecho. ‘Daarmee sporen we grote afwijkingen op zoals een open ruggetje, zodat we bij de bevalling de nodige opvang kunnen voorzien. Zonder is zo’n kindje soms al op voorhand verloren. We hebben het afgelopen half jaar onder meer al een hartafwijking kunnen onderscheppen, en van heel wat vrouwen de zwangerschapsduur duidelijk kunnen vaststellen.’ Daarmee zijn natuurlijk niet alle problemen opgelost. Veerle Decorte: ‘Ook de zorg kort na de bevalling is vaak een probleem. In sommige ziekenhuizen worden die vrouwen en borelingen heel snel op straat gezet. Daarom starten we nu ook een project rond kraamzorg door de vroedvrouw.’
Partners in dit project zijn Kind en Gezin, Kind en Preventie (prenataal steunpunt, consultatiebureau en inloopteam Pothoek), CAW Antwerpen (prenataal steunpunt, consultatiebureau De Wijk en inloopteam Samik), Dokters van de Wereld, De Kraamvogel.
Meer info: www.kraamvogel.be