Dankbaarheid omdat je na een lange ziekte genezen bent, erkentelijkheid omdat een overleden familielid tot op het laatst de allerbeste zorgen heeft gekregen... Om die en andere redenen besluiten mensen soms om een ziekenhuis financieel te steunen. Ook bedrijven sponsoren geregeld gezondheidsinstellingen.
In het UZA komt elke schenking in het mecenaatsfonds terecht. Dat werd in 1998 in het leven geroepen voor het beheer van giften en legaten. ‘Het fonds is bedoeld ter ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek, vernieuwende patiëntenzorg en opleiding’, legt Van der Straeten uit. ‘Opleiding en wetenschappelijk onderzoek zijn voor ons een wezenlijke opdracht, maar de overheid voorziet daarvoor geen bijkomende financiering. Er zijn wel beurzen, zoals die van het Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door wetenschap en technologie (IWT) en het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO). Maar die kanalen volstaan niet. Daarnaast zijn er nog de behandelingen waarvoor er nog geen terugbetaling is, maar die wel mensenlevens redden. Ook daarvoor zijn we van donaties afhankelijk.’
Experimentele therapieën
De medische raad bekijkt jaarlijks hoeveel geld er via het mecenaatsfonds beschikbaar is en zoekt uit welke projecten of activiteiten in aanmerking komen voor financiële steun. Een groot deel van het geld wordt benut voor langetermijninvesteringen. Zo gaat momenteel zo’n tweederde naar het Centrum voor Celtherapie en Regeneratieve Geneeskunde (CCRG).
‘Binnen het CCRG wordt de basis gelegd voor therapieën die vandaag nog experimenteel zijn, maar die op termijn heel belangrijk kunnen worden. Het gaat om de behandeling van heel uiteenlopende ziekten, van oogproblemen en diabetes tot kanker en hartaandoeningen. In die zin vloeit het geld dat we voor het CCRG vrijmaken, terug naar meerdere diensten’, licht Van der Straeten toe.
Daarnaast krijgen ook korter lopende projecten ondersteuning van het mecenaatsfonds. Zo stuurt het UZA regelmatig artsen voor opleiding naar het buitenland, bijvoorbeeld om een nieuwe operatietechniek onder de knie te krijgen.
Klassengeneeskunde voorkomen
Meer zichtbaar voor de patiënt zijn de behandelingen die via het mecenaatsfonds worden gefinancierd. Een voorbeeld is het plaatsen van een percutane aortaklep. Bij die ingreep wordt de aortaklep binnengebracht via de lies, een levensreddend alternatief voor een aantal oudere patiënten die niet in aanmerking komen voor klassieke aortaklepchirurgie. De techniek wordt nog niet terugbetaald, maar wordt in het UZA al twee jaar met succes toegepast.
Ook leverperfusie, een behandeling die soms wordt gegeven aan patiënten die wachten op een levertransplantatie, werd in het verleden betaald via het mecenaatsfonds. Hetzelfde geldt voor de Excor, een kunsthart dat onontbeerlijk is als overbrugging voor sommige hartpatiënten die op de wachtlijst staan voor transplantatie.
‘In al die gevallen gaat het om vernieuwende, uiterst dure behandelingen die voor de patiënt vaak de enige kans op overleving betekenen. Omdat ze voor de gewone patiënt onbetaalbaar zijn, kiezen we ervoor om ze voorlopig uit eigen zak te betalen. We willen geen klassengeneeskunde’, aldus Van der Straeten.
Veel donaties voor oncologie en hematologie
Particulieren die giften doen, kunnen die zonder meer overmaken aan het mecenaatsfonds of kiezen voor een specifieke bestemming. Dat kan een bepaalde dienst zijn, maar ook een specifiek domein of een bepaalde activiteit, bijvoorbeeld stamcelonderzoek of psychosociale ondersteuning van kinderen met aangeboren afwijkingen.
‘Specifieke toewijzing gebeurt het vaakst aan de diensten oncologie en hematologie’, vertelt Van der Straeten. ‘Op die diensten draaien behandelingen vaak om leven of dood. In die omstandigheden zijn patiënten en hun familie sneller geneigd een dankbaar gebaar te stellen.’ Mensen kunnen ook een deel van hun vermogen nalaten aan het ziekenhuis, al gebeurt dat nog maar zelden.
Het beheer van het mecenaatsfonds is in handen van dr. Jan Proesmans, de eerste algemeen directeur van het UZA, en twee bankiers die gespecialiseerd zijn in private banking. De portefeuille wordt voorzichtig beheerd. Projecten worden uitsluitend gesponsord via de opbrengsten van het fonds, zodat het kapitaal zelf intact blijft.
Het mecenaatsfonds steunen?
Bedrijven en particulieren die het UZA willen steunen via giften of legaten, kunnen dat doen via het mecenaatsfonds. U kunt uw donatie richten aan een specifieke dienst of onderzoeksdomein. De giften zijn fiscaal aftrekbaar en kunnen worden gestort op het UZA-rekeningnummer 001-0893155-55 met vermelding mecenaatsfonds. Als u een specifieke dienst of project steunt, wordt u op de hoogte gehouden van wat er met uw gift gebeurt.