Deep brain stimulation: elektrode tegen parkinson

Parkinsonpatiënten die veel last hebben van spierstijfheid of overbeweeglijkheid, komen soms in aanmerking voor deep brain stimulation. Bij die ingreep wordt de storende hersenactiviteit afgeremd.

Medicatie kan symptomen van parkinson zoals beven, spierstijfheid en blokkeren tijdens beweging vaak vrij goed onderdrukken. Maar na jaren werkt de behandeling soms niet meer goed. 'Sommige patiënten kunnen we dan helpen met deep brain stimulation (DBS) of diepehersenstimulatie', zegt neuroloog dr. David Crosiers. 'Dat is een vorm van neuromodulatie, waarbij we de werking van de zenuwen beïnvloeden. Concreet plant neurochirurg dr. Mania De Praeter een elektrode in in de hersenen. Die geeft een constante elektrische stroom af en onderdrukt zo de activiteit van de hersenkern die mee verantwoordelijk is voor de motorische problemen. Meestal worden twee elektrodes ingeplant, één links en één rechts. Die elektrodes zijn verbonden met een batterij die onderhuids wordt ingeplant, meestal in de borstkas.'
 
Bij 80 tot 90 % van de patiënten is het effect spectaculair. 'Sommigen spreken van een hergeboorte. Ze kunnen weer hun dagelijkse activiteiten en hun sociaal leven opnemen. Bovendien kunnen ze hun medicatie met gemiddeld 50 tot 60 % terugschroeven. Ook dat is een groot voordeel, want de patiënten in kwestie moeten veel medicatie slikken, met vaak een sterke schommeling van de symptomen en lastige nevenwerkingen zoals overbeweeglijkheid.'

'Patiënten moeten bewuste keuze maken'

Niet iedereen komt voor de ingreep in aanmerking. Crosiers: 'We screenen de patiënten heel zorgvuldig binnen ons multidisciplinaire team. Via een test gaan we na of de behandeling bij die patiënt vermoedelijk genoeg effect zal hebben. Daarnaast kunnen er redenen zijn om van de ingreep af te zien, zoals beginnende geheugenproblemen, want die kunnen na DBS verergeren. We informeren de patiënten heel uitgebreid, zodat ze een bewuste keuze kunnen maken. De behandeling kan immers nevenwerkingen hebben, zoals spraakproblemen of verminderde evenwichtsreflexen.'
 
Behalve voor parkinsonpatiënten is de operatie eveneens geschikt voor bepaalde vormen van beven die niet het gevolg zijn van parkinson. Ook bij cervicale dystonie, een specifieke vorm van spierverkramping in de nek kan de techniek worden ingezet.
 
Intussen staat de technologie niet stil. Crosiers: 'Er zijn nieuwe elektrodes op de markt waarmee we de toegediende stroom beter kunnen sturen. We denken dat de patiënt daarmee minder last zal hebben van nevenwerkingen en dat de batterij langer zal meegaan. En op langere termijn zal er wellicht ook een slimme elektrode komen die de stroom die hij afgeeft, aanpast aan de gemeten hersenactiviteit.'
 
 

Gerelateerde specialismen

Aangemaakt op
Laatste update op