Op de pneumologieafdeling in het UZA werd vandaag de actie “Trap mee tegen COPD” georganiseerd. COPD of Chronische Obstructieve Longziekte is een ziekte waarbij je longen beschadigd zijn en waardoor ademen moeilijk is. Meestal wordt het veroorzaakt door langdurig roken, maar ook schadelijke stoffen in de omgeving of genetische afwijkingen kunnen leiden tot de aandoening.

Ongeveer zes procent van de bevolking lijdt eraan en het is de derde belangrijkste doodsoorzaak wereldwijd, maar toch is de term niet bekend onder de bevolking. “Helaas kennen we qua patiënten slechts het topje van de ijsberg. Het is een langzame ziekte, dus je hebt het niet meteen door. Pas bij een hevige opstoot waardoor iemand in het ziekenhuis belandt, gaat men testen op COPD”, licht longarts Thérèse Lapperre toe.

“Trap mee tegen COPD” wordt mede georganiseerd door farmaceutisch bedrijf Chiesi. Zij produceren onder andere de inhalators (of puffers) die een geneesmiddel kunnen zijn voor patiënten. “In achttien verschillende ziekenhuizen wordt deze actie georganiseerd om de aandacht te vestigen op de ziekte. Als er veel deelnemers zijn en er veel kilometers worden gefietst, ontvangt de afdeling een bedrag van ons om aan revalidatie te spenderen.” legt communicatieverantwoordelijke Davy Dirix uit.

Die revalidatie kan verlopen via fysieke trainingen, die worden in het UZA bijvoorbeeld begeleidt door kinesist Kevin De Soomer. “Uiteraard valt de aandoening niet te genezen, maar door conditie op te bouwen, kunnen ze de kortademigheid beter verdragen. Dat is ook belangrijk voor het mentale welzijn en sociaal contact heel belangrijk. Deze actie zet het belang van bewegen goed in de kijker”, legt De Soomer uit.

Niet alleen fysieke revalidatie behoort tot de behandeling. Volgens longarts Lapperre is de behandeling gepersonaliseerd. “Het is onze taak om te identificeren wat de beste behandeling is voor de patiënt. Stoppen met roken is uiteraard belangrijk, maar ook medicatie of de nodige vaccins nemen behoren tot de behandeling”, licht Lapperre toe.

Deelnemers fietsen tegen COPD

In totaal nemen er zo’n 25 mensen deel aan de actie, Marc is er daar een van. Hij heeft zelf al acht jaar COPD en dat wijt hij aan zijn rookgedrag. “Ik rookte bijna zestig sigaretten per dag. Ik zei altijd dat ik zou stoppen als ik er last van zou krijgen, maar dan is het natuurlijk te laat”, getuigt hij. Ook hij is tevreden met de fietsactie. “Hoe meer je traint, hoe meer stikstof je uit je spieren verwijderd. Wij moeten geen bodybuilders worden, maar een conditie kweken helpt voor een betere ademhaling.”

In het UZA wordt Marc omringd door een team dat hem behandelt voor COPD. “Naast de consultaties van de arts, krijgen we ook psychologische bijstand. Veel van de patiënten zijn oudere, alleenstaande mensen en dat zie je het wel al eens niet meer zitten. Hier word ik goed opgevangen en begeleid.”

Daarnaast vindt Marc in het ziekenhuis ook het nodige sociaal contact. “De patiënten hebben onderling echt een vriendengroep gevormd. Na de revalidatie gaan wij in de cafetaria een koffietje drinken, zo zorgen we ervoor dat het geen sleur wordt.” Aan de jeugd wil hij de tip meegeven om nooit te starten met roken. “Jongeren zouden eens moeten zien wat de gevolgen kunnen zijn. De beelden op de pakjes zijn uiteraard niet schokkend genoeg, maar misschien dat ze van ons als patiënten wel eens zouden opkijken”, besluit Marc.

Ook Kamerlid Gitta Vanpeborgh (Vooruit) waagt zich aan een fietssessie om de longziekte meer onder aandacht te brengen. “Patiënten vertelden me dat ze vaak niet de juiste hulp krijgen door een gebrek aan kennis en door een gebrek aan urgentie. Daarom trap ik vandaag mee voor de COPD Bike Challenge in het UZA.”

In het parlement zet Vanpeborgh zich uitvoerig in voor de ziekte. Ze diende een voorstel in waarbij preventie en revalidatie kunnen verbeteren. Enerzijds wil ze dat begeleidingsgesprekken voor goed gebruik van geneesmiddelen de standaard worden. Zodat apothekers de patiënten een geschikte inhalator kunnen meegeven. “Dit gesprek kan opstoten, hospitalisatie of zelfs overlijden voorkomen. Dat bestond al voor astmapatiënten en wordt nu uitgebreid naar patiënten met COPD”, legt Vanpeborgh uit.

Anderzijds rekent ze een budget van vijf miljoen euro uit zodat revalidatiecentra kunnen uitbreiden naar de eerstelijnshulp bij huisartsen en apothekers. “Het is ook belangrijk om de communicatie te versterken zodat er meer informatie over de patiënt beschikbaar is”, legt Vanpeborgh uit. Het voorstel werd nog niet goedgekeurd, maar er is alvast een werkgroep aan de slag om het akkoord uit te werken op maat van COPD-patiënten.

Longfunctietest

In de inkomhal van het UZA konden bezoekers zich laten testen op de chronische aandoening. Dat gebeurde via een longfunctietest die de longcapaciteit kan meten door er krachtig in te blazen. Volgens Lapperre moet deze test sneller uitgevoerd worden bij potentiële COPD-patiënten. “Dit is de enige manier om te testen of je COPD hebt. Wie rookt, moet zich regelmatiger laten testen zodat we de ziekte in een vroeger stadium kunnen behandelen”, licht de longarts toe.

Ook COPD vzw was aanwezig om de actie bij te staan. De patiëntenvereniging organiseert uitstapjes met de patiënten zoals bijvoorbeeld een museumbezoek of uitstap naar een kaasboerderij. Die vinden niet alleen plaats in provincie Antwerpen, maar zijn verspreid over heel het land zodat ze zo veel mogelijk mensen kunnen bereiken.