Vorig jaar kregen 132 patiënten in het UZA een ICD of implanteerbare cardioverter defibrillator ingeplant. De ICD wordt ingeplant onder het linker sleutelbeen. Via een draad meet hij de werking van het hart. Als het hart gaat fibrilleren, levert hij een schok af.
Omdat zo’n defibrillator veel geld kost – ruim 20.000 euro – en bovendien om de vier à zes jaar moet worden vervangen, heeft de overheid strikte terugbetalingsvoorwaarden vastgelegd. Zo kunnen mensen die eerder al een hartstilstand hebben doorgemaakt in bepaalde gevallen een ICD krijgen. Ook mensen met aangeboren aandoeningen die ritmestoornissen kunnen veroorzaken, krijgen vaak een ICD ingeplant. Het gaat dan om aandoeningen zoals het Brugadasyndroom, lang QT-syndroom, hypertrofische cardiomyopathie (zie kader p. 25). ‘Bij dergelijke aangeboren aandoeningen worden soms hele families gescreend en krijgen meerdere familieleden een ICD ingeplant,’ zegt cardioloog Hielko Miljoen.
Sinds 2007 komen meer mensen in aanmerking voor een ICD. Ook patiënten met een heel slechte linkerkamerfunctie die nog geen hartstilstand hebben doorgemaakt, kunnen in bepaalde gevallen een ICD krijgen. ‘Dergelijke preventieve implantaties mogen echter maximum 36% uitmaken van het totale aantal. Die drempel werd al vlak voor de zomer bereikt, wat uitgebreid in het nieuws is geweest. Er worden nu inspanningen gedaan om het toegelaten aantal te verhogen. En eigenlijk is de situatie hoe dan ook verbeterd: meer mensen dan vroeger kunnen een ICD krijgen.’
Schrik voor de schok
De implantatie van een ICD is behoorlijk ingrijpend voor een patiënt. ‘Mensen vragen zich af wat ze nog kunnen en mogen doen. Autorijden bijvoorbeeld mag niet de eerste zes maanden. Zo’n shock is ook beangstigend: het voelt als een serieuze klap op de borst.’ Niet iedereen krijgt echter een schok. ‘Sommige mensen verslijten drie ICD’s zonder dat het toestel ooit moet afvuren. Maar de dag dat het wel nodig is, redt hun ICD hun leven.’
Getuigenis
'Mijn ingebouwde veiligheid'
François Boermans uit Arendonk kreeg met kerst 2006 een ICD ingeplant in het UZA. Geen cadeau, maar wel noodzakelijk volgens de behandelende arts. ‘Ik had in de zomer van 2006 een hartaanval gehad, waardoor de pompfunctie van mijn hart sterk is verminderd. Ik had nog nooit gehoord van een ICD. Ik zag dat eerst ook niet zitten, maar wat moet, dat moet.’ Een schok heeft François nog nooit gehad. ‘En ik hoop dat het nooit zal gebeuren ook. Ik neem aan dat dat serieus schrikken is. Maar ik ondervind er momenteel niks van. Ik mocht de eerste zes maanden niet autorijden, en ook gewichten boven je hoofd tillen, moet je vermijden. Dat is alles. En doordat ik nogal goed in het vlees zit, zie je ze ook niet zitten, mijn ingebouwde veiligheid.’
