Kinderen en overgewicht: Help, mijn kind is te zwaar!

Over kinderen met overgewicht hebben mensen al gauw een mening klaar. Kinderarts dr. Kim Van Hoorenbeeck houdt tien veel gehoorde uitspraken tegen het licht. 'Het probleem is complexer dan het lijkt.'

Almaar meer kinderen lijden aan overgewicht: juist!

Van Hoorenbeeck: 'Bijna één op vijf Vlaamse kinderen is vandaag te zwaar. Naast het overgewicht neemt ook de bewustwording toe: terwijl ouders het vroeger zelfs leuk vonden als hun kind wat mollig was, zien ze het nu – terecht – als een probleem. Ook kinderartsen en de CLB's trekken sneller aan de alarmbel. De drempel om met een te zwaar kind naar de dokter te stappen, is lager geworden.'

Overgewicht op jonge leeftijd groeit er vaak vanzelf uit: niet juist!

'Zeker kinderen die veel te zwaar zijn, evolueren zelden vanzelf naar een gezonder gewicht. Meestal zie je net het tegenovergestelde: de BMI (Body Mass Index, gewicht gedeeld door de lengte in het kwadraat) stijgt vaak nog met het ouder worden. Zolang het kind geen gezondere eetgewoontes aanneemt, blijft het probleem bestaan. Bij kinderen met maar licht overgewicht is de kans op spontane verbetering uiteraard groter.'

Elk pondje gaat door het mondje: niet juist!

'Het staat vast dat overgewicht door een samenspel van factoren wordt veroorzaakt. Voeding en beweging spelen weliswaar een grote rol, maar ook genetische aanleg en hormonale factoren liggen mee aan de basis van het probleem. Sommige mensen zullen zelfs met de grootste moeite nooit echt slank zijn. Maar ook zij kunnen hun overgewicht binnen de perken houden.'

Overgewicht houdt risico's in voor de gezondheid: juist!

'Ernstig overgewicht heeft vaak al op jonge leeftijd gevolgen, zoals het begin van diabetes, slechte cholesterolwaarden, een verdikking van de hartspier of leververvetting. Rechtstreekse gevolgen zijn vooral overbelaste gewrichten en een slechte conditie. Als overgewicht bij kinderen niet wordt behandeld, hebben ze later ook een hoger risico op hart- en vaatziekten. Gelukkig zijn al die problemen meestal omkeerbaar.'

Hoe vroeger je overgewicht behandelt, hoe beter: juist!

'Bij pubers is overgewicht moeilijker te behandelen, onder meer door hormonale veranderingen. Bovendien worden slechte gewoontes hardnekkiger naarmate iemand ouder wordt. Dat geldt ook voor eetgewoontes. Ook het psychologische aspect mag je niet uit het oog verliezen: veel kinderen met overgewicht voelen zich slecht in hun vel. Met wat kilo's minder staan ze sterker in hun schoenen.'

Obesitas bij kinderen behandel je het best in teamverband: juist!

'Op onze dienst wordt obesitas behandeld door een team van kinderartsen, diëtisten en een psychologe. Meestal worden de kinderen eerst een tweetal dagen opgenomen om hun gezondheidstoestand in kaart te brengen. Wie wil, kan ook een diëtist uit de buurt inschakelen. Die moet dan wel gespecialiseerd zijn in overgewicht bij kinderen.'

Kinderen die te zwaar zijn, moeten net als volwassenen diëten: niet juist!

'Zeker bij kinderen is het beter om het voedingspatroon geleidelijk aan te passen. Bij ons gaan kinderen met overgewicht om de paar weken naar de diëtiste, die telkens een specifiek aspect van de voeding met hen bekijkt: het ontbijt, het avondmaal, het vieruurtje ... Als je meteen het volledige eetpatroon omgooit, riskeer je dat de patiënt afhaakt. Daarom zeg ik ook nooit hoeveel een kind moet afvallen: dat werkt alleen maar ontmoedigend.'

Een gezond kind is een slank kind: niet juist!

'Ik zeg altijd tegen mijn patiënten dat we niet streven naar een slanke lijn, maar naar een gezond gewicht. Er is trouwens geen eenduidig verband tussen een gezonde BMI en goede bloedwaarden, zoals een normaal cholesterolgehalte, gezonde lever- en suikerwaarden ... Een vrij zwaar kind kan op de bloedtests heel goed scoren, terwijl een kind met maar licht overgewicht soms al verstoorde bloedwaarden heeft.'

Van sporten word je niet (meteen) slanker: juist!

'Sport verandert in eerste instantie de lichaamssamenstelling: het vetweefsel wordt afgebroken, terwijl de spiermassa toeneemt. Daardoor verlies je niet meteen gewicht. Wel heeft sport op lange termijn een positief effect op de stofwisseling, waardoor je op de duur wel gemakkelijker kilo's verliest. Bovendien zijn kinderen die sporten, meer gemotiveerd om gezonder te eten.'

Obesitas is een chronische ziekte: juist!

'Als kinderen neigen naar overgewicht, blijft dat een kwetsbaar punt. Naarmate de behandeling aanslaat, kunnen we het aantal controles uiteraard afbouwen. Maar we dringen er wel op aan dat ze blijvend worden opgevolgd door een diëtist, de huisarts of de kinderarts. Daarom ook is het belangrijk dat niet alleen het kind, maar het hele gezin meegaat in de nieuwe eetgewoontes.'
 

Gerelateerde specialismen

Aangemaakt op
Laatste update op